دشواری‌هایی که  با کمک مردم آسان می‌شود

هنر می‌خواهد دریافت اطلاعات درست از کسی که آن سوی خط است و هیجان و اضطراب دارد؛ آن هم در کسری از دقیقه. برای کار در مرکز فرماندهی عملیات آتش نشانی مشهد باید ویژگی‌های زیادی داشته باشی تا بتوانی از پس کار حساسی که به تو سپرده شده است، بربیایی. چه بسا یک اشتباه بنده به عنوان اپراتور، حادثه‌ای جزئی را به یک بحران تبدیل کند و جان یا اموالی که حاصل دسترنج یک عمر خانواده است، از بین برود.

مرکز فرماندهی آتش نشانی همان جایی است که وقتی به شماره ۱۲۵ زنگ می‌زنید، تلفنتان پاسخ داده می‌شود و پل ارتباطی است بین شهروند و آتش نشان‌های مستقر در ایستگاه‌های نقاط مختلف شهر. پاسخ به تلفن شهروند و اطلاع دادن به نزدیک‌ترین ایستگاه شاید در نگاه اول کاری ساده به نظر برسد، اما این چند خط توضیح را که بخوانید، متوجه می‌شوید که رنگی از ساده بودن ندارد.

اولین چیزی که باید از لابه لای صحبت‌های شهروند متوجه شد، این است که چه اتفاقی افتاده است؛ مثلا آتش سوزی است یا حبس شدن یا افتادن در چاه. اگر آتش سوزی است، کجا آتش گرفته است؛ خانه، مغازه، خودرو یا چه. اپراتور باید کاربری محل، حجم مواد آتش گیرنده و گستردگی آتش را متوجه شود تا بداند چند ایستگاه باید به محل اعزام شوند. اینکه آیا فرد یا افرادی در خطر هستند، نکته مهم دیگری است که باید به آن پی ببرد.

زمان طلایی برای دانستن این نکات و خیلی چیز‌های دیگر که به آن اشاره می‌کنم، از جنس ثانیه است. برخی نکات راهگشاست از این قبیل که اگر به عنوان مثال آتش سوزی است، در یک ساختمان کم طبقه است یا یک برج مرتفع، چون نوع تجهیزاتی که باید اعزام شود، متفاوت است. گرفتن نشانی دقیق و شهرشناسی اپراتور بخش دیگر ماجراست و آگاهی او از نام‌های قدیم میدان ها، خیابان‌ها و چهارراه‌ها اهمیت دارد تا وقتی به عنوان مثال پیرمردی تماس می‌گیرد و‌ می‌گوید در کوچه باغ عنبر فلان اتفاق افتاده است، متوجه محدوده جغرافیایی وقوع حادثه بشود.

این‌ها گوشه‌ای از حساسیت‌های کار در مرکز فرماندهی عملیات آتش نشانی مشهد است. حتما به این نتیجه رسیده اید که انجام درست وظیفه، تمرکز زیادی می‌خواهد و خستگی ذهنی زیادی را به همراه دارد. تصور کنید در هر شبانه روز یک اپراتور باید پاسخگوی دست کم سیصد تماس تلفنی شهروندان باشد که عددی بزرگ است.

متأسفانه بخش بزرگی از این تماس‌ها تماس‌های مزاحمی، غیرمرتبط و از سوی افرادی هستند که از الفاظ نامناسب در مکالمات خود استفاده می‌کنند. به عنوان کسی که بیست سال از عمر کاری اش را در این مرکز سپری کرده است، می‌گویم که این قبیل تماس‌ها تمرکز همکاران مرکز فرماندهی عملیات آتش نشانی را کم می‌کند و روی آرامشی که لازمه کارشان است، تأثیر منفی می‌گذارد.

تک تک شهروندان به سهم خود می‌توانند به اپراتور‌های این مرکز در انجام هرچه بهتر وظایفشان کمک کنند. می‌شود هر شهروند یک رسانه باشد و با آگاه کردن اطرافیانش، قرارندادن تلفن همراه در دسترس کودکان، نشر این یادداشت، آشناشدن با وظایف آتش نشانی و اقداماتی از این دست، به کاهش تماس‌های مزاحمی و غیرمرتبط کمک کند.

در این صورت می‌شود امیدوار بود که اطفال با تماس‌های مکرر خود، خطوط ۱۲۵ را اشغال نکنند یا شهروندان برای اتفاقات آب و برق، گرفتن موش و سایر مواردی که به آتش نشانی ارتباطی ندارد، با این شماره تماس نگیرند. آنچه اشاره شد، در واقع کمک شهروندان است به هم نوعشان که حادثه دیده اند و به کمک نیرو‌های آتش نشانی احتیاج دارند؛ حوادثی که شاید روزی برای هرکدام از ما اتفاق بیفتد.